Origami, (折り紙 origami) Japonca "ori" (katlamak) ve "kami" (kağıt) sözcüklerinin birleşiminden meydana gelmiş olup kağıt katlama sanatına verilen addır. Genellikle kare kağıt parçalarını kesmeden ve yapıştırıcı kullanmadan, sadece katlayarak, çeşitli canlı ve cansız figürler oluşturarak yapılmakla birlikte, dikdörtgen kağıtlardan, hatta kağıt paralardan yapılan modeller de oldukça fazladır. Kesme işleminin de kullanıldığı türe Krigami denir.
Bitmiş bir Origami figürüne model, bir modeli katlama metotlarına dizayn ve model yapmak için çizilmiş şekillere ise diyagram denilir. Bir Origami sanatçısı genellikle kağıt katlayıcısı (paperfolder) olarak adlandırılır.
ORİGAMİ ÇEŞİTLERİ
Origami klasik origami ve parçalı origami olmak üzere iki çeşittir. Klasik origami genellikle tek parça kağıttan yapılır. Çok fazla olmasa da iki veya üç parçanın kullanıldığı klasik origamiyle çeşitli hayvan veya eşya figürleri yapılır. Modüler origami olarak da adlandırılan parçalı origami birbirinin benzeri parçaların birleştirilmesiyle oluşturulur ve hayvan veya eşya gibi somut figürlerden çok, üç boyutlu geometrik figürler yapılmasında kullanılır. Parça sayısında bir sınır olmayan parçalı origami tak-çıkar oyuncaklarına benzer ve aynı parçalar kullanılarak birçok değişik figür üretilebilir. Origamide genel olarak kare şeklinde kâğıt kullanılsa da kâğıdın şeklinde bir sınırlama yoktur. Günümüzde origaminin birçok değişik türleri ortaya çıkmıştır. Mimari origami, pop-up origami, kirigami (kağıt kesme sanatı) bunlara örnek verilebilir. Modern origami olarak da adlandırılan bu tür origami türlerinde yapıştırma ve kesme serbest bırakılmıştır.
!!!-Origami'yi kirigamiden ayıran özelliği kirigaminin simetrik origaminin ise şekil yapma biçimlendirme sanatı olmasıdır.
ORİGAMİNİN TARİHÇESİ
Nasıl ju-do (denge yolu), ike-bana (yaşatilan çiçek), ya da karate, taşımasu, iki sözcüğün birleşmesinden oluşuyorsa, origami de Oru
(katlamak) ve Kami (kağıt) sözcüklerinin birleşiminden meydana gelmektedir.. İlginçtir, bir çok saygı japon işi gibi bu da Çin kökenlidir. Aslında kağıt katlama sanatının, kağıt yapma sanatının çıktığı yerden çıkması çok normal tabi... I.veya II. yy zamanında Çin'de çıkmış origaminin, Japonya'daki ilk örnekleri, japonların kültürel ve artistik olarak, kelimenin tam anlamıyla coştuğu Heian dönemine (794-1185) rastlamaktadır Beyaz kağıt, gizli ve kutsal öğeleri saklamak amacıyla kullanılırmış o dönemde. Sonra dinsel bir öğe olmaktan çıkmış ve yaratılan yeni modellerle çeşitlilik kazanarak biraz daha halk eglencesi haline gelmiş. Zamanla da Kabuki (geleneksel japon tiyatrosu) ve ukiyoe (gel. jap. resmi) gibi geleneksel sanatların yanında yerini almış. Şimdi ise halen tapınaklarda rastlanmakla beraber, evlilik törenlerinde kağıt kelebekler damat ve gelini temsil eder ve 1000 tane turna kuşu yapanın da dileğinin gerçekleşecegine, uzun ve iyi bir yaşam sürecegine inanılırmış mesela. 19.yy.'ın ortalarına doğru 70'e yakın farklı origami tasarımı yaratılmış durumdayken japonya'nın modernleşmesi ile beraber, tören ve festivaller için yapılması hariç, origamiye olan ilgi azalmıştır.Ancak origami tarihinde dönüm noktası olan hüzünlü bir olay var ki, hemen kısaca ona değinmeliyim;
Hiroşima'da, atom bombasının patlaması sonucunda radyasyon etkileriyle Lösemi hastası olan 11 yaşındaki Sasaki Sadako isimli bir çocuk varmış. İyileşmek için inanışa uygun olarak 1000 tane turna kuşu yapmaya karar vermiş. Fakat küçük vucudunu yiyip bitiren hastlalık ancak 644 tanesini bitirebilmesine izin vermiş. Arkadaşları da onun yerine sayıyı tamamlamış ve cenaze töreninde mezarını turna kuşlarıyla kaplamışlar. Bu olay o günün Hiroshima'da Dünya çocuk barış günü olarak kutlanmasına ve onuruna Sadako 'nun Seatle'da bir heykelinin yapılmasına vesile olmuş. Bu sebeptendir ki, her sene Ağustos ayının 6'sında kutlanan barış gününde, dünyaçapında birçok çocuk tarafından yapılan turna kuşları Hiroshima'ya gönderilir.
Birkaç origami örneği:
Kaynaklar:
wikipedia
www.mathvoice.net
0 yorum:
Yorum Gönder